Vilhelm Rajh, koji se smatra začetnikom Telesne psihoterapije je tokom godina rada sa pacijentima, kao i metodološkim istraživanjem, otkrio da je psihička struktura istovremeno i biofiziološka struktura koja predstavlja specifično stanje koje ukazuje na interakciju vegetativnih snaga osobe.

U seansama telesne psihoterapije radimo na uklanjanju blokada koje ometaju prirodno ispoljavanje čovekove ličnosti tako što ih tretiramo sloj po sloj. Tokom rada terapeut posmatra, izdvaja i istražuje sa klijentom način koji definiše kako se osoba angažuje u sebi i izvan sebe, u svakodnevnom životu. Istražuje se kako se stavovi karaktera manifestuju i oblikuju klijentov totalni izraz i da li su oni efikasni ili problematični? Posao terapeuta je da oslobodi klijenta od teško ograničavajućih karakteristika karaktera koji su odbrambeni po svojoj prirodi. Radi se o oblicima ponašanja koje je klijent izgradio tokom razvoja svoje ličnosti kao način da se nosi sa ranim i kasnijim životnim izazovima. Iako su odbrane nekada bile delotvorne do izvesne mere, one često kasnije postaju obrasci ponašanja sa negativnim posledicama koje se pojačavaju sa godinama ako se ne radi na njihovom osvešćivanju i izgradnji delotvornijih odbrambenih mehanizama.

Na primer, ako se klijent u najvećem broju situacija povlači od suočavanja sa životnim izazovima, tokom terapeutskih seansi će otkriti da je to njegov primarni način da se nosi sa životom. U ovom delu terapije ta odbrana je otkrivena i oslobođena su duboka osećanja koja su vezana u slojevima telesnog oklopa. Pojam “telesnog oklopa” je definisao Rajh kako bi na slikovit način opisao karakter i biofizičke odbrane. Daljim tokom terapije klijent saznaje efikasniji i delotvorniji način povezivanja razvijanjem veštine u samoizražavanju umesto oslanjanja na povlačenje. Još jedan primjer je ako klijent emocionalno kontroliše izlive dramatičnog izražavanja koji su deo odbrane od direktnog suočavanja sa životnim izazovima. Ta navika se uklanja tako što se otkrivaju dublji osećaji koji pokreću dramski prikaz i pojavljuju se novi načini povezivanja. Oštrina u stilu i tonu je znak karaktera i deo biofizičkog oklopa.

Sledeći korak je da se istraži karakterna struktura koja se manifestuje u primarnom držanju tela. Možemo posmatrati telesni izraz koji se odvija paralelno sa specifičnom strukturom karaktera. Naš karakterni stil je ugrađen u naš nervni sistem, organe, muskulaturu i tkiva i vidljiv je. Održavanje našeg života je jedna od funkcija telesnog oklopa. U ovoj fazi klijent saznaje da mu nedostaje spontani izraz, zato što ne može da toleriše kod sebe spontanost, već je blokira. Klijent uviđa nedostatak u svom samoizražavanju i dolazi do razumevanja da je uzrok onoga što ga je kočilo da ispolji svoje istinsko biće u tome što se nije osećao sigurnim u svom okruženju još od ranih godina svog života.

Kada Rajh ukazuje na naše vegetativne sile, on pod tim pojmom podrazumeva sve elemente našeg fiziološkog funkcionisanja: od kretanja vegetativnih procesa kao što su krv i limfni tok, do želatinoznih supstanci koje cirkulišu unutar naših vezivnih tkiva, na pulsaciju našeg autonomnog nervnog sistema, cerebrospinalnu tečnost, pulsaciju naših ćelija, kretanje senzacija od vrha glave do vrhova prstiju, do kretanja “životne energije”, koja predstavlja pravi fenomen koji je Rajh otkrio pod mikroskopom.

Terapeut tokom rada sa klijentom razume da su unutar muskulature i telesnog izraza ugrađene uspomene i iskustva iz klijentovog ranog životnog doba. Rajh je smatrao da svaka mišićna i uopšte telesna krutost sadrži istoriju i značenje njenog porekla. Dok klijent uz vođstvo i podršku terapeuta otkriva napete mišiće, grčeve, osećaj beživotnosti i mekoće u tkivima, bol u telu, on vremenom počinje da razume osećaj sadašnjeg i ranijeg psihičkog i biofizičkog bola. Tako na sopstvenom primeru otkriva kako su um i telo jedno.

Rajh je naglasio važnost vegetativne ravnoteže i prirodnog pokreta. Ovo se odnosi na ponovno uspostavljanje prirodne ravnoteže i stabilnosti autonomnog nervnog sistema, koji utiče na sve organe, tkiva i ćelije, kao i na vraćanje inherentne slobode kretanja od ćelijskog nivoa pulsacije do kapaciteta tela da se prostire, kreće sa gracioznošću, percipira i oseća senzacije, i izražava se spontano. Zdrava seksualna funkcija je još jedan veoma važan deo ove jednačine.

Ovako su prikazani osnovni pojmovi Telesne psihoterapije koja vam omogućuje da razumete šta vas blokira i šta vas dovodi u stanja anksioznosti, depresije, apatije, zbog čega imate disfunkcionalne odnose u svom životu. Nakon ovih saznanja prolaskom kroz terapautski rad, postaćete sposobni da menjate nepoželjne obrasce u poželjne i primenjujete naučeno u životu.